【双语】HIV药物漏服？时差？改时间等如何处理
ئەيدىز دورىسىنى تولۇق ئىچىشنى ئۇنتۇپ قىلىش ؟ ۋاقىت پەرقى ؟ ۋاقىت ئۆزگەرتىش قاتارلىقلارنى قانداق بىر تەرەپ قىلىش كېرەك
按时、按量、按要求服药是治疗成功的关键，可是日常生活中总会遇到各种各样的困难和问题，下面是常见的几个问题，教你正确的处置方法。ئەيدىز دورىسىنى تولۇق ئىچىشنى ئۇنتۇپ قىلىش ؟ ۋاقىت پەرقى ؟ ۋاقىت ئۆزگەرتىش قاتارلىقلارنى قانداق بىر تەرەپ قىلىش كېرەك
1.漏服、补服
平时吃药很难做到一分钟不差，但是相差最好不要超过一个小时，尽量在固定时间服药，使血药浓度在尽可能小的范围内波动。
如果确实有事情耽搁，漏服了药物，只要没有超过服药间隔时间的一半，就需要立即补服。
像拉替拉韦方案和克力芝方案都是12小时服药一次，如果在6小时之内想起来了直接补服就好。
24小时一次的，12小时以内补服，下次服药时间不变。12小时以后补服，下次服药时不吃这种药。
2.晚服？
越按时吃药越能养成定时吃药的习惯，最大限度的避免漏服，漏服是最可怕的。
养成定时吃药可以有效形成习惯，避免漏服，偶尔早一点晚一点（12小时一次的前后半小时，24小时一次的前后一个小时），不用特别担心。
3.多服？
忘记今天晚上是否吃药了，多吃了一次，有事吗？没事。
如果确定多吃了药，应多喝水 ，利于排泄即可，以后尽量避免。
建议用药盒摆药或定时提醒，这样如果出现忘记是否服药，可以一眼看的出来。
4.呕吐？
如果在服药2个小时内出现呕吐需要再吃一次药，超过2小时就不需要补服。
5.忌口？
首次服药时，可能会出现恶心、肠胃不适等副作用，一般会在服药一个月后缓解。因此建议首次服药前，不吃或少吃海鲜、辛辣油腻等不好消化的食物，减轻肠胃负担。等身体适应后就不用忌口了。
水果中西柚中的成分可能与部分药物冲突，最好不要吃。
有条件的话，最好所有的食物、其他药类等，都要保证和服药时间有2个小时以上间隔，避免影响药效吸收
适当健身，不要过度。良好的作息习惯，对身体有好处。
6.改时间？
服药时间需要根据你的作息时间制定适合你的服药时间。
改服药时间的原则：往前改，可以一步到位，比如晚上11点吃药，想改成晚上9点吃药，可以直接改成晚上9点；往后该，每天错后1小时，比如晚上9点吃药，想改成晚上11点吃药，第一天推迟到晚上10点，第二天推迟到晚上11点，然后固定在晚上11点服药。
建议不要经常改动。
7.时差？
时差6小时，比如国内时间晚上10点吃替拉依，去的国家咱们晚上十点是当地下午4点。建议走之前先每天错后一小时，分三天错到凌晨1点服药，到国外的当天，再错后1小时，就是国外的8点，第二天再错后1小时，就是9点服药。
如果是12小时。比如国内时间晚上10点吃替拉依，去的国家上午10点，这样在国内晚上10点和国外晚上10点之间是36小时，建议在距离国内时间18小时的时候加服一次。
ئەيدىز دورىسىنى تولۇق ئىچىشنى ئۇنتۇپ قىلىش ؟ ۋاقىت پەرقى ؟ ۋاقىت ئۆزگەرتىش قاتارلىقلارنى قانداق بىر تەرەپ قىلىش كېرەك
ۋاقتىدا، مىقدار بويىچە، تەلەپ بويىچە دورا ئىچىش داۋالاشنىڭ مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇشىدىكى مۇھىم ھالقا، بىراق كۈندىلىك تۇرمۇشتا ھەمىشە تۈرلۈك قىيىنچىلىق ۋە مەسىلىلەرگە دۇچ كېلىدۇ، تۆۋەندە دائىم كۆرۈلىدىغان بىر قانچە مەسىلە، سىزگە توغرا بىر تەرەپ قىلىش ئۇسۇلىنى ئۆگىتىپ قويىمىز
ب1. ئۇنتۇپ قىلىش، كىيىن تولۇقلاش
ئادەتتە دورا يېگەندە بىر مىنۇتمۇ پەرىق قويماسلىق ئىنتايىن تەس ، ئەمما پەرق ئەڭ ياخشىسى بىر سائەتتىن ئېشىپ كەتمەسلىك، ئىمكانقەدەر مۇقىم ۋاقىتتا دورا ئىچىپ، قان دورىسىنىڭ قويۇقلۇق دەرىجىسىنى ئىمكانقەدەر كىچىك دائىرىدە داۋالغۇش كېرەك
ئەگەر ھەقىقەتەن بىر ئىشى چىقىپ ، دورا ئىچىشنى ئۇنتۇپ قالغاندا، دورا ئىچىش ئارىلىقىنىڭ يېرىمىدىن ئېشىپ كەتمىسىلا، دەرھال تولۇقلاپ ئىچىش كېرەك
لاۋېي لايىھىسى ۋە كېلىجى لايىھىسى 12 سائەتتە بىر قېتىم دورا ئىچىدۇ، ئەگەر ئالتە سائەت ئىچىدە بىۋاستە تولۇقلاپ ئىچسە بولىدۇ
24سائەتتە بىر قېتىم، 12 سائەت ئىچىدە تولۇقلاپ ئىچىدۇ، كېلەر قېتىم دورا ئىچىش ۋاقتى ئۆزگەرمەيدۇ 12 سائەتتىن كېيىن تولۇقلاپ ئىچىڭ، كېلەر قېتىم دورا ئىچكەندە بۇنداق دورىنى يېمەسلىك كېرەك
ب2. كىيىن يىيىش؟
قانچە دەل ۋاقىتىدا دورا يېگەنسېرى قەرەللىك دورا يېيىش ئادىتىنى يېتىلدۈرۈپ، ئىشىپ كېتىشتىن ئەڭ زور دەرىجىدە ساقلىنىش، ئىچىشنى ئۇنتۇپ قىلىش ئەڭ قورقۇنچلۇق
قەرەللىك دورا يېگەندە ئۈنۈملۈك ئادەت شەكىللەندۈرگىلى بولىدۇ، ئىشىپ كېتىشتىن ساقلىنىش كېرەك، بەزىدە بالدۇرراق بىر قېتىم كېچىكىپ يېرىم سائەت، 24 سائەت بىر قېتىم ئالدى-كەينى بىر سائەتتە بىر سائەت ئىچىدە ئەنسىرەشنىڭ ھاجىتى يوق
ب3. كۆپ يېيىش؟
بۈگۈن كەچتە دورا يېگەن يېمىگەنلىكىمنى ئۇنتۇپ قاپتىمەن، بىر قېتىم كۆپرەك يەۋالدىم، بىرە ئىش بولارمۇ ؟ ھېچ ئىش يوق .
ئەگەر دورىنى كۆپرەك يېيگەن بولسا، كۆپرەك سۇ ئىچىپ، ئاجرىتىپ چىقىرىشقا پايدىلىق بولسىلا بولىدۇ، بۇنىڭدىن كېيىن ئىمكانقەدەر ساقلىنىش كېرەك
دورا قۇتىسىغا دورا تىكىش ياكى قەرەللىك ئەسكەرتىش تەكلىپى بېرىلىدۇ، بۇنداق بولغاندا دورا ئىچىشنى ئۇنتۇپ قالسا، بىر قاراپلا كۆرگىلى بولىدۇ
ب4. قۇسۇش؟
ئەگەر دورا ئىچىپ ئىككى سائەت ئىچىدە قۇسۇش ئەھۋالى كۆرۈلسە يەنە بىر قېتىم دورا يېيىشكە توغرا كىلىدۇ، ئىككى سائەتتىن ئېشىپ كەتسە تولۇقلاپ ئىچىش ھاجەتسىز
ب5. پەرھىز تۇتۇش ؟
تۇنجى قېتىم دورا ئىچكەندە كۆڭلى ئېلىشىش، ئاشقازان- ئۈچەي بىئارام بولۇش قاتارلىق ئەكس تەسىرلەر كۆرۈلۈشى مۇمكىن، ئادەتتە دورا بىر ئايدىن كېيىن پەسىيىدۇ. شۇڭا تۇنجى قېتىم دورا ئىچىشتىن بۇرۇن دېڭىز مەھسۇلاتلىرى، ئاچچىق مايلىق قاتارلىق ھەزىم قىلغىلى بولمايدىغان يېمەكلىكلەرنى يېمەسلىك ياكى ئاز يېمەسلىك، ئاشقازان ئۈچەي يۈكىنى يېنىكلىتىش تەكلىپى بېرىلدى. بەدەن كۆنۈپ قالغاندىن كېيىن ئېغىزدىن پەرھىز تۇتۇش ھاجەتسىز
مېۋىلەردىكى ئاپلىسىننىڭ تەركىبى بەلكىم بىر قىسىم دورىلار بىلەن توقۇنۇشۇپ قېلىشى مۇمكىن، ئەڭ ياخشىسى يېمەسلىك كېرەك.
شارائىتى بولسا ئەڭ ياخشىسى بارلىق يېمەكلىك، باشقا دورىلارنى ئىچىش قاتارلىقلارنىڭ ئىككى سائەتتىن ئارتۇق ئارىلىقى بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىپ، دورىنىڭ سۈمۈرۈشىگە تەسىر يەتكۈزۈشتىن ساقلىنىش كېرەك
مۇۋاپىق بەدەن چېنىقتۇرۇش، ھەددىدىن زىيادە ئاشۇرماسلىق ياخشى بولغان دەم ئېلىش ئادىتى سالامەتلىككە پايدىلىق
ب6. ۋاقىت ئۆزگەرتىش؟
دورا ئىچىش ۋاقتى سىزنىڭ ئەمگەك قىلىش، دەم ئېلىش ۋاقتىڭىزغا ئاساسەن سىزگە ماس كېلىدىغان دورا ئىچىش ۋاقتىنى بېكىتىش كېرەك.
دورا ۋاقتىنى ئۆزگەرتىش پىرىنسىپى: ئالدىغا ئۆزگەرتىشنى بىر قەدەمدىلا ئەمەلىيلەشتۈرۈشكە بولىدۇ، مەسىلەن كەچ سائەت 11 دە دورا يېيىش، كەچ سائەت 9 دا دورا يېيىشكە ئۆزگەرتسەك، كەچ سائەت 9 غا بىۋاستە ئۆزگەرتىشكە بولىدۇ بۇنىڭدىن كېيىن ھەر كۈنى بىر سائەت كېيىن بىر سائەت كېيىن، مەسىلەن كەچ سائەت 9دا دورا يېيىش، كەچ سائەت 11 دە دورا يېيىشكە ئۆزگەرتىش، بىرىنچى كۈنى كەچ سائەت 10 غا، ئىككىنچى كۈنى كەچ سائەت 11 گىچە كېچىكتۈرۈپ، ئاندىن كەچ سائەت 11 دە مۇقىملاشتۇرۇپ دورا ئىچىش كېرەك
دائىم ئۆزگەرتمەسلىك تەكلىپىنى بېرىمەن
ب7. ۋاقىت پەرقى؟
ۋاقىت پەرقى ئالتە سائەت، مەسىلەن دۆلەت ئىچى ۋاقتى كەچ سائەت 10 دا لايى يەيمىز، دۆلەتكە بارىدىغان دۆلەتلەر كەچ سائەت ئوندا شۇ جاينىڭ چۈشتىن كېيىن سائەت تۆتتە. مېڭىشتىن بۇرۇن ھەر كۈنى خاتالاشقاندىن كېيىن بىر سائەتتىن كېيىن، ئۈچ كۈنگە بۆلۈپ تاڭ سەھەر سائەت بىرگە بېرىپ دورا ئىچىش، چەتئەلگە چىقىپ، يەنە بىر سائەت خاتالاشقاندىن كېيىن، چەتئەلنىڭ سائەت سەككىزدە، ئىككىنچى كۈنى خاتالاشقاندىن كېيىن سائەت توققۇزدا دورا ئىچىش تەكلىپىنى بېرىمىز.
ئەگەر 12 سائەت بولسا . مەسىلەن، دۆلەت ئىچى ۋاقتى كەچ سائەت 10 دا لايىنى يەپ، بارىدىغان دۆلەت چۈشتىن بۇرۇن سائەت 10 دا، بۇنداق بولغاندا دۆلەت ئىچىدىكى كەچ سائەت 10 بىلەن چەتئەلنىڭ كەچ سائەت 10 گىچە بولغان ئارىلىقى 36سائەت بولىدۇ، دۆلەت ئىچى ۋاقتى 18 سائەت بولغاندا بىر قېتىم قوشۇپ ئىچىش تەكلىپى بېرىلىدۇ
ب1. ئۇنتۇپ قىلىش، كىيىن تولۇقلاش
ئادەتتە دورا يېگەندە بىر مىنۇتمۇ پەرىق قويماسلىق ئىنتايىن تەس ، ئەمما پەرق ئەڭ ياخشىسى بىر سائەتتىن ئېشىپ كەتمەسلىك، ئىمكانقەدەر مۇقىم ۋاقىتتا دورا ئىچىپ، قان دورىسىنىڭ قويۇقلۇق دەرىجىسىنى ئىمكانقەدەر كىچىك دائىرىدە داۋالغۇش كېرەك
ئەگەر ھەقىقەتەن بىر ئىشى چىقىپ ، دورا ئىچىشنى ئۇنتۇپ قالغاندا، دورا ئىچىش ئارىلىقىنىڭ يېرىمىدىن ئېشىپ كەتمىسىلا، دەرھال تولۇقلاپ ئىچىش كېرەك
لاۋېي لايىھىسى ۋە كېلىجى لايىھىسى 12 سائەتتە بىر قېتىم دورا ئىچىدۇ، ئەگەر ئالتە سائەت ئىچىدە بىۋاستە تولۇقلاپ ئىچسە بولىدۇ
24سائەتتە بىر قېتىم، 12 سائەت ئىچىدە تولۇقلاپ ئىچىدۇ، كېلەر قېتىم دورا ئىچىش ۋاقتى ئۆزگەرمەيدۇ 12 سائەتتىن كېيىن تولۇقلاپ ئىچىڭ، كېلەر قېتىم دورا ئىچكەندە بۇنداق دورىنى يېمەسلىك كېرەك
ب2. كىيىن يىيىش؟
قانچە دەل ۋاقىتىدا دورا يېگەنسېرى قەرەللىك دورا يېيىش ئادىتىنى يېتىلدۈرۈپ، ئىشىپ كېتىشتىن ئەڭ زور دەرىجىدە ساقلىنىش، ئىچىشنى ئۇنتۇپ قىلىش ئەڭ قورقۇنچلۇق
قەرەللىك دورا يېگەندە ئۈنۈملۈك ئادەت شەكىللەندۈرگىلى بولىدۇ، ئىشىپ كېتىشتىن ساقلىنىش كېرەك، بەزىدە بالدۇرراق بىر قېتىم كېچىكىپ يېرىم سائەت، 24 سائەت بىر قېتىم ئالدى-كەينى بىر سائەتتە بىر سائەت ئىچىدە ئەنسىرەشنىڭ ھاجىتى يوق
ب3. كۆپ يېيىش؟
بۈگۈن كەچتە دورا يېگەن يېمىگەنلىكىمنى ئۇنتۇپ قاپتىمەن، بىر قېتىم كۆپرەك يەۋالدىم، بىرە ئىش بولارمۇ ؟ ھېچ ئىش يوق .
ئەگەر دورىنى كۆپرەك يېيگەن بولسا، كۆپرەك سۇ ئىچىپ، ئاجرىتىپ چىقىرىشقا پايدىلىق بولسىلا بولىدۇ، بۇنىڭدىن كېيىن ئىمكانقەدەر ساقلىنىش كېرەك
دورا قۇتىسىغا دورا تىكىش ياكى قەرەللىك ئەسكەرتىش تەكلىپى بېرىلىدۇ، بۇنداق بولغاندا دورا ئىچىشنى ئۇنتۇپ قالسا، بىر قاراپلا كۆرگىلى بولىدۇ
ب4. قۇسۇش؟
ئەگەر دورا ئىچىپ ئىككى سائەت ئىچىدە قۇسۇش ئەھۋالى كۆرۈلسە يەنە بىر قېتىم دورا يېيىشكە توغرا كىلىدۇ، ئىككى سائەتتىن ئېشىپ كەتسە تولۇقلاپ ئىچىش ھاجەتسىز
ب5. پەرھىز تۇتۇش ؟
تۇنجى قېتىم دورا ئىچكەندە كۆڭلى ئېلىشىش، ئاشقازان- ئۈچەي بىئارام بولۇش قاتارلىق ئەكس تەسىرلەر كۆرۈلۈشى مۇمكىن، ئادەتتە دورا بىر ئايدىن كېيىن پەسىيىدۇ. شۇڭا تۇنجى قېتىم دورا ئىچىشتىن بۇرۇن دېڭىز مەھسۇلاتلىرى، ئاچچىق مايلىق قاتارلىق ھەزىم قىلغىلى بولمايدىغان يېمەكلىكلەرنى يېمەسلىك ياكى ئاز يېمەسلىك، ئاشقازان ئۈچەي يۈكىنى يېنىكلىتىش تەكلىپى بېرىلدى. بەدەن كۆنۈپ قالغاندىن كېيىن ئېغىزدىن پەرھىز تۇتۇش ھاجەتسىز
مېۋىلەردىكى ئاپلىسىننىڭ تەركىبى بەلكىم بىر قىسىم دورىلار بىلەن توقۇنۇشۇپ قېلىشى مۇمكىن، ئەڭ ياخشىسى يېمەسلىك كېرەك.
شارائىتى بولسا ئەڭ ياخشىسى بارلىق يېمەكلىك، باشقا دورىلارنى ئىچىش قاتارلىقلارنىڭ ئىككى سائەتتىن ئارتۇق ئارىلىقى بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىپ، دورىنىڭ سۈمۈرۈشىگە تەسىر يەتكۈزۈشتىن ساقلىنىش كېرەك
مۇۋاپىق بەدەن چېنىقتۇرۇش، ھەددىدىن زىيادە ئاشۇرماسلىق ياخشى بولغان دەم ئېلىش ئادىتى سالامەتلىككە پايدىلىق
ب6. ۋاقىت ئۆزگەرتىش؟
دورا ئىچىش ۋاقتى سىزنىڭ ئەمگەك قىلىش، دەم ئېلىش ۋاقتىڭىزغا ئاساسەن سىزگە ماس كېلىدىغان دورا ئىچىش ۋاقتىنى بېكىتىش كېرەك.
دورا ۋاقتىنى ئۆزگەرتىش پىرىنسىپى: ئالدىغا ئۆزگەرتىشنى بىر قەدەمدىلا ئەمەلىيلەشتۈرۈشكە بولىدۇ، مەسىلەن كەچ سائەت 11 دە دورا يېيىش، كەچ سائەت 9 دا دورا يېيىشكە ئۆزگەرتسەك، كەچ سائەت 9 غا بىۋاستە ئۆزگەرتىشكە بولىدۇ بۇنىڭدىن كېيىن ھەر كۈنى بىر سائەت كېيىن بىر سائەت كېيىن، مەسىلەن كەچ سائەت 9دا دورا يېيىش، كەچ سائەت 11 دە دورا يېيىشكە ئۆزگەرتىش، بىرىنچى كۈنى كەچ سائەت 10 غا، ئىككىنچى كۈنى كەچ سائەت 11 گىچە كېچىكتۈرۈپ، ئاندىن كەچ سائەت 11 دە مۇقىملاشتۇرۇپ دورا ئىچىش كېرەك
دائىم ئۆزگەرتمەسلىك تەكلىپىنى بېرىمەن
ب7. ۋاقىت پەرقى؟
ۋاقىت پەرقى ئالتە سائەت، مەسىلەن دۆلەت ئىچى ۋاقتى كەچ سائەت 10 دا لايى يەيمىز، دۆلەتكە بارىدىغان دۆلەتلەر كەچ سائەت ئوندا شۇ جاينىڭ چۈشتىن كېيىن سائەت تۆتتە. مېڭىشتىن بۇرۇن ھەر كۈنى خاتالاشقاندىن كېيىن بىر سائەتتىن كېيىن، ئۈچ كۈنگە بۆلۈپ تاڭ سەھەر سائەت بىرگە بېرىپ دورا ئىچىش، چەتئەلگە چىقىپ، يەنە بىر سائەت خاتالاشقاندىن كېيىن، چەتئەلنىڭ سائەت سەككىزدە، ئىككىنچى كۈنى خاتالاشقاندىن كېيىن سائەت توققۇزدا دورا ئىچىش تەكلىپىنى بېرىمىز.
ئەگەر 12 سائەت بولسا . مەسىلەن، دۆلەت ئىچى ۋاقتى كەچ سائەت 10 دا لايىنى يەپ، بارىدىغان دۆلەت چۈشتىن بۇرۇن سائەت 10 دا، بۇنداق بولغاندا دۆلەت ئىچىدىكى كەچ سائەت 10 بىلەن چەتئەلنىڭ كەچ سائەت 10 گىچە بولغان ئارىلىقى 36سائەت بولىدۇ، دۆلەت ئىچى ۋاقتى 18 سائەت بولغاندا بىر قېتىم قوشۇپ ئىچىش تەكلىپى بېرىلىدۇ
