艾滋病防治政策小讲堂（5）
ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش-داۋالاش سىياسىتى دەرسخانىسى (5)
艾滋病检测结果需要告知配偶和性伴侣吗？ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش-داۋالاش سىياسىتى دەرسخانىسى (5)
需要告知。因为艾滋病经过性途径传播，配偶和性伴侣存在感染艾滋病的高风险，有知情权利。《艾滋病防治条例》关于艾滋病病毒感染者和艾滋病病人应当履行义务中明确规定：将艾滋病病毒感染或者发病的事实及时告知与其有性关系者。因此艾滋病感染者有义务将自己的感染状态告知性伴侣，发生性行为时采取安全措施。同时，应建议与自己发生过性行为的性伴进行检测。
ئەيدىز كېسىلىنى تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى جورىسى ۋە جىنسىي ھەمراھلارغا ئۇقتۇرۇش كېرەكمۇ؟
ئۇقتۇرۇپ قويۇش كىرەك چۈنكى ئەيدىز كېسىلى جىنسىي يوللار ئارقىلىق تارقىلىپ، جورىسى ۋە جىنسىي ھەمراھلاردا ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملىنىش خەۋپى بار، ئەھۋالدىن خەۋەردار بولۇش ھوقۇقى بار. «ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش نىزامى» ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار ۋە ئەيدىز بىمارلىرىنىڭ مەجبۇرىيىتىنى ئادا قىلىشىدا: ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغان ياكى قوزغىلىش ئەھۋالىنى ئۇلار بىلەن بولغان جىنسىي مۇناسىۋەتلىكلەرگە ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇشى كېرەك دەپ ئېنىق بەلگىلەنگەن. شۇڭا ئەيدىز يۇقۇمدارلىرىنىڭ ئۆزىنىڭ يۇقۇملانغان ھالىتىنى جىنسىي ھەمراھلىرىغا ئۇقتۇرۇش، جىنسىي قىلمىش يۈز بەرگەندە بىخەتەرلىك تەدبىرى قوللىنىش مەجبۇرىيىتى بار. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ، ئۆزى بىلەن جىنسىي قىلمىش يۈز بەرگەن جىنسىي ھەمراھلىرىنى تەكشۈرۈش تەكلىپى بېرىش كېرەك
感染艾滋病会影响结婚吗？《中华人民共和国母婴保健法》规定：经婚前医学检查，对患指定传染病在传染期内或者有关精神病在发病期内的，医师应当提出医学意见;准备结婚的男女双方应当暂缓结婚。2021年1月1日起施行的《中华人民共和国民法典》第1053条规定，“一方患有重大疾病的，应当在结婚登记前如实告知另一方；不如实告知的，另一方可以向人民法院请求撤销婚姻。请求撤销婚姻的，应当自知道或者应当知道撤销事由之日起一年内提出”。在当前以及未来很长一段时间内，艾滋病属于“重大疾病”。如果对于感染者在结婚登记前如实告知对方，对方仍愿意与其登记结婚的，民法典尊重婚姻自主，认定婚姻有效。
ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملانسا توي قىلىشقا تەسىر يەتكۈزەمدۇ؟
«جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئانا -بالىلار ساقلىقنى ساقلاش قانۇنى»دا مۇنداق بەلگىلەنگەن: تويدىن بۇرۇنقى تېببىي تەكشۈرۈش ئارقىلىق، بەلگىلەنگەن يۇقۇملۇق كېسەللىك يۇقۇملىنىش مەزگىلىدە ياكى مۇناسىۋەتلىك روھىي كېسەللىكلەر قوزغىلىش مەزگىلىدە بولسا، دوختۇر تېببىي پىكىر بېرىشى كېرەك توي قىلماقچى بولغان قىز-ئوغۇل ئىككى تەرەپ توي قىلىشنى ۋاقتىنچە كېچىكتۈرۈشى كېرەك. 2021-يىلى 1-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلغان «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى مىللىي قانۇن قائىدىسى»نىڭ 1053-ماددىسىدا: «بىر تەرەپ ئېغىر كېسەلگە گىرىپتار بولغان بولسا، توي قىلىشنى تىزىملاشتىن بۇرۇن يەنە بىر تەرەپكە راستىنلا ئۇقتۇرۇش كېرەك» دەپ بەلگىلەنگەن راست ئۇقتۇرغانغا يەتمىگەن بولسا، يەنە بىر تەرەپ خەلق سوت مەھكىمىسىگە نىكاھنى ئەمەلدىن قالدۇرۇشنى تەلەپ قىلسا بولىدۇ. نىكاھنى ئەمەلدىن قالدۇرۇشنى تەلەپ قىلغان بولسا، ئەمەلدىن قالدۇرۇش ئىشىنى بىلگەن ياكى بىلىش سەۋەبىنى بىلگەن كۈندىن باشلاپ بىر يىل ئىچىدە ئوتتۇرىغا قويۇش كېرەك. ھازىر ۋە كەلگۈسىدىكى ئۇزاق بىر مەزگىل ئىچىدە ئەيدىز كېسەللىكى " ئېغىر كېسەل " گە تەۋە . ئەگەر يۇقۇملانغۇچىلار توي قىلىشنى تىزىملاشتىن بۇرۇن قارشى تەرەپكە ئەينەن ئۇقتۇرسا، قارشى تەرەپ يەنىلا ئۇنىڭ بىلەن توي قىلىشنى تىزىملاشنى خالايدىغان بولسا، مىللىي قانۇن نىكاھنىڭ مۇستەقىللىقىغا ھۆرمەت قىلىپ، نىكاھنىڭ كۈچكە ئىگە ئىكەنلىكىنى بېكىتىدۇ.
如果感染者婚前不告知结婚对象需要承担责任吗？感染者需要在婚前将自己艾滋病的状态告知结婚对象。《民法典》第1054条规定，无过错方有权请求损害赔偿。因此，作为不如实将告知的有过错一方，是要付出巨大经济代价的；而且，如果一方因另一方未告知而感染了艾滋病，就涉嫌故意传播的范畴，可能要承担刑事责任，涉及罪刑包括故意伤害罪、故意杀人罪等。
ئەگەر يۇقۇملانغۇچىلار تويدىن بۇرۇن توي ئوبيېكتىغا مەسئۇلىيەتنى ئۈستىگە ئېلىشى كېرەكلىكىنى ئۇقتۇرمىسا بولامدۇ؟
يۇقۇملانغۇچىلار تويدىن بۇرۇن ئۆزىنىڭ ئەيدىز كېسىلىگە گىرىپتار بولغان ھالىتىنى توي قىلىدىغان ئوبيېكتلارغا ئۇقتۇرۇشى كېرەك. «مىللىي قانۇن قائىدىسى»نىڭ 1054-ماددىسىدا خاتالىق يوق تەرەپ زىياننى تۆلەپ بېرىشنى تەلەپ قىلىش ھوقۇقى بار دەپ بەلگىلەنگەن. شۇڭا، ئەينەن ئۇقتۇرغىنىغا يەتمىگەنلىرىنىڭ خاتالىقى بولسا، غايەت زور ئىقتىسادىي بەدەل تۆلەش يەنە بىر تەرەپ يەنە بىر تەرەپ ئۇقتۇرمىغانلىقى سەۋەبىدىن ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانسا، قەستەن تارقىلىش دائىرىسىگە چېتىلىپ قالسا، جىنايى ئىشلار جاۋاپكارلىقىنى ئۈستىگە ئېلىشى مۇمكىن، بۇنىڭغا چېتىشلىق جىنايەت قەستەن زەخمىلەندۈرۈش جىنايىتى، قەستەن ئادەم ئۆلتۈرۈش جىنايىتى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ
发生高危行为后的咨询检测有哪些政策？ 国家鼓励和支持发生高危行为后主动进行艾滋病自愿咨询检测，也可以购买自我检测试剂进行检测。如果到医疗卫生机构，医务人员会进行检测前咨询并进行检测，并会对检测结果进行说明。如果到疾控中心检测，携带本人身份证即可，不需要任何费用。医疗机构和疾控中心工作人员接受过专业培训，会对检测结果保密，不必担心个人隐私泄露的问题。
خەتەرلىك قىلمىش يۈز بەرگەندىن كېيىنكى مەسلىھەت بېرىش، تەكشۈرۈشتە قانداق سىياسەتلەر بار؟
دۆلەت خەتەرلىك قىلمىش يۈز بەرگەندىن كېيىن تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئەيدىزدىن ئىختىيارىي مەسلىھەت بېرىپ تەكشۈرۈشكە ئىلھام بېرىدۇ ۋە قوللايدۇ، شۇنداقلا ئۆزىنى تەكشۈرۈش دورىسى سېتىۋېلىپ تەكشۈرتسىمۇ بولىدۇ. ئەگەر داۋالاش سەھىيە ئاپپاراتلىرىغا بارسا، تىببى خادىملار تەكشۈرۈشتىن بۇرۇن مەسلىھەت سورايدۇ ھەمدە تەكشۈرىدۇ ھەمدە تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى چۈشەندۈرىدۇ. ئەگەر يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش ، كونترول قىلىش مەركىزىگە بېرىپ تەكشۈرسە ، ئۆزىنىڭ كىملىكىنى ئېلىپ يۈرسە بولىدۇ ، ھېچقانداق خىراجەت كەتمەيدۇ . داۋالاش ئاپپاراتلىرى ۋە يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش - تىزگىنلەش مەركىزىنىڭ خادىملىرى كەسپىي تەربىيلەنگەن بولسا، تەكشۈرۈش نەتىجىسىنى مەخپىيەتلىك ساقلايدۇ، شەخسىي سىرىنىڭ ئاشكارىلىنىپ كېتىشىدىن ئەنسىرىمەيدۇ
关于故意传播艾滋病有法律政策规定吗？ 《艾滋病防治条例》第三十八条规定，艾滋病病毒感染者和艾滋病病人应当将感染或者发病的事实及时告知与其有性关系者，采取必要的防护措施，防止感染他人；不得以任何方式故意传播艾滋病。第六十二条规定，故意传播艾滋病的，依法承担民事赔偿责任；构成犯罪的，依法追究刑事责任。《最高人民法院、最高人民检察院关于办理组织、强迫、引诱、容留、介绍卖淫刑事案件适用法律若干问题的解释》规定：明知自己患有艾滋病或者感染艾滋病病毒而卖淫、嫖娼的，依照刑法第三百六十条的规定，以传播性病罪定罪，从重处罚。具有下列情形之一，致使他人感染艾滋病病毒的，认定为刑法第九十五条第三项“其他对于人身健康有重大伤害”所指的“重伤”，依照刑法第二百三十四条第二款的规定，以故意伤害罪定罪处罚：（一）明知自己感染艾滋病病毒而卖淫、嫖娼的；（二）明知自己感染艾滋病病毒，故意不采取防范措施而与他人发生性关系的。国家依法打击处理涉及艾滋病传播危险的相关违法犯罪行为，对涉嫌故意传播艾滋病的案件立案侦查。目前很多地区都有对故意传播艾滋病者依法惩处的案例。
（陈清峰 中国疾控艾防中心）
قەستەن تارقىتىش توغرىسىدا قانۇن سىياسەت بەلگىلىمىسى بارمۇ؟
«ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش-داۋالاش نىزامى» نىڭ 38-ماددىسىدا، ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغۇچىلار ۋە ئەيدىز بىمارلىرى يۇقۇملانغان ياكى قوزغىلىش ئەھۋالىنى ئۆز ۋاقتىدا ئۇنىڭ بىلەن جىنسىي مۇناسىۋەتلىك بولغانلارغا ۋاقتىدا ئۇقتۇرۇپ، زۆرۈر بولغان قوغدىنىش تەدبىرلىرىنى قوللىنىپ، باشقىلار بىلەن يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىشى كېرەك دەپ بەلگىلەنگەن ھەرقانداق ئۇسۇل بىلەن قەستەن ئەيدىز تارقىتىشقا بولمايدۇ. 62-ماددا ئەيدىزنى قەستەن تارقاتقانلار قانۇن بويىچە ھەق تەلەپ تۆلەم جاۋابكارلىقىنى ئۈستىگە ئالىدۇ دەپ بەلگىلەنگەن جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەرنىڭ جىنايى ئىشلار جاۋاپكارلىقى قانۇن بويىچە سۈرۈشتە قىلىنىدۇ. «ئالىي خەلق سوت مەھكىمىسى، ئالىي خەلق تەپتىش مەھكىمىسىنىڭ نومۇس قىلىپ سېتىش جىنايى ئىشلار دېلولىرىنى بېجىرىشتە تەشكىللەش، ئازدۇرۇش، قالدۇرۇش، سېتىش توغرىسىدىكى قانۇنلارنى بېجىرىش توغرىسىدىكى بىر قانچە مەسىلىسى توغرىسىدىكى ئىزاھاتى»: ئۆزىنىڭ ئەيدىز كېسىلىگە گىرىپتار بولغانلىقىنى ياكى ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلىقىنى بىلىپ ئىپپەت نومۇسىنى ساتقان، پاھىشىۋازلىق قىلغانلار جىنايى ئىشلار قانۇنىنىڭ 360-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە، جىنسىي كېسەل تارقىتىش جىنايىتى بىلەن ئېغىر جازالىنىدۇ. تۆۋەندىكى ئەھۋاللارنىڭ بىرى بولسا، باشقىلارنىڭ ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلىرىنى جىنايى ئىشلار قانۇنىنىڭ 95-ماددىسىنىڭ 3-تۈرى دەپ بېكىتكەن« جىسمانىي سالامەتلىككە ئېغىر زىيان يەتكۈزۈش» دېگەندەك «ئېغىر زەخمىلىنىش» دەپ بېكىتىلىپ، جىنايى ئىشلار قانۇنىنىڭ 234-ماددىسىنىڭ 2-ماددىسىدىكى بەلگىلىمە بويىچە، قەستەن زەخمىلەندۈرۈش جىنايىتى بىلەن جازا بېكىتىش: (1) ئۆزىنىڭ ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلىقىنى بىلىپ ئىنتايىن نومۇسىنى ساتقان، پاھىشىۋازلىق قىلغانلار (2) ئۆزىنىڭ ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلىقىنى ئېنىق بىلگەن، قەستەن ئالدىنى ئېلىش تەدبىرى قوللانماي باشقىلار بىلەن جىنسىي مۇناسىۋەت ئۆتكۈزگەن بولسا. دۆلەت ئەيدىز تارقىلىشى خەتىرىگە چېتىشلىق قانۇنغا خىلاپ جىنايى قىلمىشلارغا قانۇن بويىچە زەربە بېرىپ بىر تەرەپ قىلىپ، قەستەن ئەيدىز بىلەن تارقىلىشقا چېتىشلىق دېلولارنى دېلو تۇرغۇزۇپ تەھقىقلىدى. نۆۋەتتە نۇرغۇن رايونلاردا قەستەن ئەيدىز تارقاتقۇچىلارنى قانۇن بويىچە جازالاش دېلولىرى بار.
( چېن چىڭفېڭ جۇڭگو يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش ، كونترول قىلىش مەركىزى)
