【双语】拜城县：青年学生必看艾滋病预防指南--青春无艾，未来有光！
باي ناھىيەسى : ياش ئوقۇغۇچىلار چوقۇم كۆرۇشكە تىگشلىك ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قوللانمىسىنى – ياشلىقڭىز ئەيسىز، كەلگۈسىڭىز نۇرلۇق!ن
باي ناھىيەسى : ياش ئوقۇغۇچىلار چوقۇم كۆرۇشكە تىگشلىك ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قوللانمىسىنى – ياشلىقڭىز ئەيسىز، كەلگۈسىڭىز نۇرلۇق!ن
باي ناھىيەسى : ياش ئوقۇغۇچىلار چوقۇم كۆرۇشكە تىگشلىك ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش قوللانمىسىنى – ياشلىقڭىز ئەيسىز، كەلگۈسىڭىز نۇرلۇق!ن
كەپتەر توپى سىنىپنىڭ دېرىزىسىدىن ئۆتۈپ كەتتى، ئەڭ ئاخىرقى بىر پەننەڭ سوئالىنى يىغىدىغان قوڭغۇراق سايرىدى. سومكىنى كۆتۈرۈپ مەكتەپ دەرۋازىسىدىن چىقىپ، كىچىكىمدىن بىللە ئويناپ چوڭ بولغان دوستۇم بىلەن قاقاسلقا بىرىپ كۇن پىتىشنى كۆرۇشكە دىيىدىم، توغراقلىقدا چېدىر تىكىپ، قولۇمدىكى رەسىم قەغىزىگە يېڭىدىن تۈزۈلگەن داۋاز قەدەم ئۇسۇلى سىزدىم. دادام كۈلۈپ تۇرۇپ ئارشاڭ ئارامگاھىنىڭ كارتىسىنى سۇندى، خوشنا سىنىپدىكى راۋاب چىلىشنى ياخشى كۆرىدىغان ھىلىقى قىز ئات بەيگىسىگە تەكلىپ قىلدى، كېزىر دەرياسىنىڭ شامىلى چىلاننىڭ خۇش پۇرىقىنى ئىلىپ، بالىلانىڭ كىيمىنى يەلپۇپ تۇراتتى
ئەركىن قاناتقىمۇ قوغدايدىغان نىقاپ كىرەك
نۆۋەتتە ئېلىمىزدىكى ياش ئوقۇغۇچىلار ئارىسىدا ئەيدىزنىڭ ئاساسلىق تارقىلىش شەكلى جىنسىي تارقىلىش بولۇپمۇ ئەرلەردە ھەمجىنىسلىق قىلمىشلارنىڭ تارقىلىشى. قىسمەن رايونلاردىكى ياش ئوقۇغۇچىلار ئارىسىدا ئەيدىز يۇقۇمى تۆۋەن ياشقا قاراپ تەرەققىي قىلدى. ياشلار-ئۆسمۈرلەر توپىغا نىسبەتەن ئەيدىز كېسىلى بىلەن يۇقۇملىنىش زەربىسى غايەت زور ھەم ئۆگىنىش تۇرمۇشىغا ئېغىر تەسىر كۆرسىتىدۇ
پسىخىكىلىق تەسىر
نۇرغۇن كىشىلەر يۇقۇملانغاندىن كېيىن غايەت زور روھىي بېسىمغا دۇچ كېلىپ، ئاتا-ئانىسى ۋە دوستلىرىغا كېسەللىك ئېلىپ كەلگەن قىيىنچىلىقلارغا ئۆزى يالغۇز بەرداشلىق بېرىشكە جۈرئەت قىلالمايدۇ
ئۆگىنىشنىڭ تەسىرى
ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانغاندىن كېيىن ئۆمۈر بويى دورا ئىچىش، دورا ئىچىش شارائىتى قاتتىق بولۇپ، ھەر كۈنى قەرەللىك ئىجرا قىلىش كېرەك
ئىقتىسادىي تەسىر كۆرسىتىدۇ
نۆۋەتتە دۆلەت گەرچە ھەقسىز داۋالاش دورىسى بىلەن تەمىنلىسىمۇ ، لېكىن داۋالاش جەريانىدا قەرەللىك قايتا تەكشۈرۈتۈشكە توغرا كېلىدۇ ، قايتا تەكشۈرۈش ھەققىنى بىمار ئۆزلىرى تۆلەيدۇ ، تەكشۈرۈش خىراجىتى يىلىغا 500 يۈەندىن 5000يۈەنگىچە بولىدۇ
ئىشقا ئورۇنلىشىشنىڭ تەسىرى
«ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش-داۋالاش نىزامى»دا ئېنىق بەلگىلەنگەن بولسىمۇ، نۇرغۇن ستودېنتلارنىڭ مەمۇرلۇق ئارزۇسى، ھەربىيلىككە قاتنىشىش ئارزۇسى، ئۇچقۇچۇلۇق ئارزۇسى كۆپۈككە ئايلىنىدۇ
پسىخىكىلىق تەسىر
نۇرغۇن كىشىلەر يۇقۇملانغاندىن كېيىن غايەت زور روھىي بېسىمغا دۇچ كېلىپ، ئاتا-ئانىسى ۋە دوستلىرىغا كېسەللىك ئېلىپ كەلگەن قىيىنچىلىقلارغا ئۆزى يالغۇز بەرداشلىق بېرىشكە جۈرئەت قىلالمايدۇ
ئۆگىنىشنىڭ تەسىرى
ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانغاندىن كېيىن ئۆمۈر بويى دورا ئىچىش، دورا ئىچىش شارائىتى قاتتىق بولۇپ، ھەر كۈنى قەرەللىك ئىجرا قىلىش كېرەك
ئىقتىسادىي تەسىر كۆرسىتىدۇ
نۆۋەتتە دۆلەت گەرچە ھەقسىز داۋالاش دورىسى بىلەن تەمىنلىسىمۇ ، لېكىن داۋالاش جەريانىدا قەرەللىك قايتا تەكشۈرۈتۈشكە توغرا كېلىدۇ ، قايتا تەكشۈرۈش ھەققىنى بىمار ئۆزلىرى تۆلەيدۇ ، تەكشۈرۈش خىراجىتى يىلىغا 500 يۈەندىن 5000يۈەنگىچە بولىدۇ
ئىشقا ئورۇنلىشىشنىڭ تەسىرى
«ئەيدىز كېسەللىكىنىڭ ئالدىنى ئېلىش-داۋالاش نىزامى»دا ئېنىق بەلگىلەنگەن بولسىمۇ، نۇرغۇن ستودېنتلارنىڭ مەمۇرلۇق ئارزۇسى، ھەربىيلىككە قاتنىشىش ئارزۇسى، ئۇچقۇچۇلۇق ئارزۇسى كۆپۈككە ئايلىنىدۇ
گۈزەل ياشلىقنى ئىلمىي قوغداش
ئەيدىزنىڭ ئالدىنى ئېلىش بىلىملىرىنى ئاكتىپ ئۆگىنىش كېرەك
ياشلار-ئۆسمۈرلەر توپى تەتىلدە ئۆزىنىڭ ۋاقتىنى ياخشى پىلانلىيالايدۇ، مەسىلەن تەتىلدە ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش بىلىملىرىنى ئاكتىپ ئۆگەنسە، ئىلىم-پەن يولى ئارقىلىق ئەيدىزدىن خەۋەردار بولسا، ئاندىن ئەيدىزنىڭ توغرا ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ
ئېشىش خاراكتېرلىك مائارىپ بىلىملىرى
ئاتا-ئانىسى بىلەن بىللە جىنسىي تەربىيە بىلىملىرىنى ئۆگىنىپ، كاللىنى ئىلمىي بىلىم بىلەن قوراللاندۇرۇپ، بەدىنىنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشىنى توغرا تونۇپ، ساغلام تۇرمۇش ئادىتىنى يېتىلدۈرۈپ، بەدەن ساغلاملىقى، ھەرىكەت قىياپىتىگە ياخشى ئاساس سالساق بولىدۇ
ئېھتىياتچانلىق بىلەن دوست تۇتۇش سىرتقا چىقىقاندا دوكىلات قىلىش
ئوقۇغۇچىلار سىرتقا چىقىپ يىغىلىش قىلغاندا تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئاتا-ئانىسىغا ئىيتىش ، ئامانلىق ساقلاشتىكى قالايمىقان سورۇنلارغا ئاز بىرىشى ياكى بارماسلىقى، ئېھتىيات بىلەن دوست تۇتۇشى كېرەك
ياشلار-ئۆسمۈرلەر توپى تەتىلدە ئۆزىنىڭ ۋاقتىنى ياخشى پىلانلىيالايدۇ، مەسىلەن تەتىلدە ئەيدىزدىن مۇداپىئەلىنىش بىلىملىرىنى ئاكتىپ ئۆگەنسە، ئىلىم-پەن يولى ئارقىلىق ئەيدىزدىن خەۋەردار بولسا، ئاندىن ئەيدىزنىڭ توغرا ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ
ئېشىش خاراكتېرلىك مائارىپ بىلىملىرى
ئاتا-ئانىسى بىلەن بىللە جىنسىي تەربىيە بىلىملىرىنى ئۆگىنىپ، كاللىنى ئىلمىي بىلىم بىلەن قوراللاندۇرۇپ، بەدىنىنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشىنى توغرا تونۇپ، ساغلام تۇرمۇش ئادىتىنى يېتىلدۈرۈپ، بەدەن ساغلاملىقى، ھەرىكەت قىياپىتىگە ياخشى ئاساس سالساق بولىدۇ
ئېھتىياتچانلىق بىلەن دوست تۇتۇش سىرتقا چىقىقاندا دوكىلات قىلىش
ئوقۇغۇچىلار سىرتقا چىقىپ يىغىلىش قىلغاندا تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئاتا-ئانىسىغا ئىيتىش ، ئامانلىق ساقلاشتىكى قالايمىقان سورۇنلارغا ئاز بىرىشى ياكى بارماسلىقى، ئېھتىيات بىلەن دوست تۇتۇشى كېرەك
