【双语】科普 | 不带套不“内射”真的不会得艾滋么？
پەننى ئومۇملاشتۇرۇش | ئىچىگە چىقارمىسىلا راستىنلا ئەيدىز بولۇپ قالمامدۇ؟
پەننى ئومۇملاشتۇرۇش | ئىچىگە چىقارمىسىلا راستىنلا ئەيدىز بولۇپ قالمامدۇ؟
绝被“内射”还会感染HIV么？
常有人咨询，是不是射精前戴套就不会感染HIV了呢？拒绝被“内射”就不会感染HIV，或是射精前戴套就可以避免感染。很多人可能根据想当然的“常识”，与不确定HIV感染状况的性伴侣发生关系的时候，进而采取自己认为的“安全行为”。但是，这些“常识”真的正确么？例如一个所谓的自以为是的“常识”：拒绝被“内射”就不会感染HIV，或是射精前戴套就可以避免感染。
事实真的如此么？
只有精液中才有病毒？
我们先来了解精液的组成：精液由精浆与精子构成，精子由睾丸产生，精浆由前列腺液、精囊液、附睾液和尿道球腺分泌的少量液体一起组成。查阅了不少资料，发现关于HIV究竟存在何处的研究少之又少，不过，还是发现了有价值的文献。
在研究27名病载量均为500万~800万病载的HIV携带者的精液时，发现其中11名进行过输精管结扎的携带者的精液中病载量均低于未经过结扎的携带者。但是在这11人中，同时感染非淋球菌性尿道炎以及梅毒的携带者的精液中，病载量又明显超过其他未感染非淋球菌性尿道炎以及梅毒的携带者。
HIV在哪里？
在精液中，除去部分游离的HIV病毒，绝大部分病毒都附着在精子上，精子与艾滋病病毒外壳(称为硫酸肝素和甘露糖受体)上的元素相互作用，将两者像纽扣一样紧紧的粘合在一起。在这种能力下，精子作为病毒的载体，更容易将病毒通过性交过程中形成的阴道内壁或肛门、直肠内壁里的轻微擦伤，因单核-吞噬细胞、树突状细胞、朗格汉斯细胞等的呈递作用传递给易受攻击CD4+ T淋巴细胞。
此外，精液的pH值与宫颈的pH值相似，它有更大的机会穿透阴道顶部的粘膜。
拒绝被“内射”有用么？
男性在发生性行为过程中，通常也会分泌一定的液体来起到一定的润滑作用。虽然绝大部分病毒都附着在精子上，但是，精浆中依旧有着HIV的存在，且具有传染性。拒绝被“内射”或者输精管结扎理论上可以降低HIV感染的风险，但是因精浆与精子中的HIV含量取决于对方的病载量，如果对方病载量较高，即使是精浆也会具有较强的传染性。
但是值得注意的是，如果对方已经经治疗且持续6+月以上，血清病毒载量无法检出的情况下，只要不同时罹患性病，则传染HIV的可能性为0。
不要尝试与HIV携带情况未知的伴侣发生无保护性行为，更不要以为不被内射就不会被感染。
如果你担心你可能感染了艾滋病病毒，那就去看医院进行HIV检测。如果发生了可能的暴露，立即启动阻断方案。
建议大家在与不定性伴发生关系前一定要记得检测，事中务必要戴套，道路千万条，安全第一条。
پەننى ئومۇملاشتۇرۇش | ئىچىگە چىقارمىسىلا راستىنلا ئەيدىز بولۇپ قالمامدۇ؟
ئىچكى چىقىرىش تەرىپىدىن يەنە ئەيدىز يۇقۇملىنىپ قالامدۇ؟
بەزىلەر ئىسپىرما چىقىرىشدىن بۇرۇن قاپ تاقىسا ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانمايدىغانلىقىنى سورايدۇ؟ ئىچگە چىقىرىشنى رەت قىلسا ئەيدىز بىلەن يۇقۇملانمايدۇ ياكى ئىسپىرما چىقىرىشدىن بۇرۇن بىخەتەرلك قىپىنى تاقىسا يۇقۇملىنىپ قېلىشتىن ساقلانغىلى بولىدۇ
نۇرغۇن كىشىلەر ئەلۋەتتە " ساۋات " غا ئاساسەن ، ئەيدىز نىڭ يۇقۇملىنىش ئەھۋالىنى ئېنىق بىلمەيدىغان جىنسىي ھەمراھ بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولغاندا ، ئۆزى ئويلىغان " بىخەتەرلىك ھەرىكىتى " نى قوللىنىشى مۇمكىن . لېكىن ، بۇ « ساۋات » راستتىنلا توغرىمۇ ؟ مەسىلەن، ئاتالمىش ئۆزىنى راست دەپ قارىغان " ساۋات " : " ئىچىگە چىقىرىشنى " نى رەت قىلسا ئەيدىز يۇقۇملانمايدۇ ياكى ئىسپىرما چىقىرىشدىن بۇرۇن بىخەتەرلىك قېپى تاقىسا يۇقۇملىنىشتىن ساقلانغىلى بولىدۇ .
ئەمىلىيەت راستىنلا شۇنداقمۇ
نۇرغۇن كىشىلەر ئەلۋەتتە " ساۋات " غا ئاساسەن ، ئەيدىز نىڭ يۇقۇملىنىش ئەھۋالىنى ئېنىق بىلمەيدىغان جىنسىي ھەمراھ بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولغاندا ، ئۆزى ئويلىغان " بىخەتەرلىك ھەرىكىتى " نى قوللىنىشى مۇمكىن . لېكىن ، بۇ « ساۋات » راستتىنلا توغرىمۇ ؟ مەسىلەن، ئاتالمىش ئۆزىنى راست دەپ قارىغان " ساۋات " : " ئىچىگە چىقىرىشنى " نى رەت قىلسا ئەيدىز يۇقۇملانمايدۇ ياكى ئىسپىرما چىقىرىشدىن بۇرۇن بىخەتەرلىك قېپى تاقىسا يۇقۇملىنىشتىن ساقلانغىلى بولىدۇ .
ئەمىلىيەت راستىنلا شۇنداقمۇ
پەقەت ئىسپىرما سۇيۇقلۇقىدىلا ۋىرۇس بولامدۇ؟
بىز ئاۋۋال ئىسپىرما سۇيۇقلۇقىنىڭ تەركىبىنى بىلىپ باقايلى: ئىسپىرما سۈتى بىلەن ئىسپىرماتىن تەركىب تاپقان، ئىسپىرما ئىسپىرماداندىن ھاسىل بولىدۇ، ئىسپىرما سۈتى مەزى بېزى سۇيۇقلۇقى، ئىسپىرما خالتىسى سۇيۇقلۇقى، قوشۇمچە ئىسپىرمادان سۇيۇقلۇقى ۋە سۈيدۈك يولى شارچە بېزى ئاجرىتىپ چىقارغان ئاز مىقداردىكى سۇيۇقلۇقتىن تەركىب تاپىدۇ
نۇرغۇن ماتېرىياللارنى كۆرگەندىن كېيىن، ئەيدىزنىڭ قەيەردە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدىغان تەتقىقاتىنىڭ ناھايىتى ئاز ئىكەنلىكىنى بايقىدۇق، بىراق يەنىلا قىممىتى بار ھۆججەتلەرنى بايقىدىم
كېسەلنىڭ مىقدارى 5 مىليوندىن 8 مىليونغىچە بولغان ئەيدىز ئېلىپ يۈرگۈچىنىڭ ئىسپىرما سۇيۇقلۇقىنى تەتقىق قىلغاندا، بۇنىڭ ئىچىدىكى 11 ئىسپىرما سېلىش نەيچىسىگە باغلانغان 11 كىشىنىڭ جەۋھىرىدىكى كېسەللىك مىقدارىنىڭ باغلانمىغان ئېلىپ يۈرمىگەنلەردىن تۆۋەن ئىكەنلىكىنى بايقىدى. بىراق بۇ 11ئادەم ئىچىدە، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا شارچە باكتېرىيەلىك بولمىغان سۈيدۈك يولى ياللۇغى ۋە سىفلىس ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلارنىڭ جەۋھىرى ئىچىدە، كېسەللىك مىقدارى يەنە باشقا شارسىمان باكتېرىيەلىك سۈيدۈك يولى ياللۇغى ۋە سىفلىس ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانمىغان باشقا ئېلىپ يۈرگۈچىلەردىن كۆرۈنەرلىك ئېشىپ كەتكەن
نۇرغۇن ماتېرىياللارنى كۆرگەندىن كېيىن، ئەيدىزنىڭ قەيەردە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدىغان تەتقىقاتىنىڭ ناھايىتى ئاز ئىكەنلىكىنى بايقىدۇق، بىراق يەنىلا قىممىتى بار ھۆججەتلەرنى بايقىدىم
كېسەلنىڭ مىقدارى 5 مىليوندىن 8 مىليونغىچە بولغان ئەيدىز ئېلىپ يۈرگۈچىنىڭ ئىسپىرما سۇيۇقلۇقىنى تەتقىق قىلغاندا، بۇنىڭ ئىچىدىكى 11 ئىسپىرما سېلىش نەيچىسىگە باغلانغان 11 كىشىنىڭ جەۋھىرىدىكى كېسەللىك مىقدارىنىڭ باغلانمىغان ئېلىپ يۈرمىگەنلەردىن تۆۋەن ئىكەنلىكىنى بايقىدى. بىراق بۇ 11ئادەم ئىچىدە، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا شارچە باكتېرىيەلىك بولمىغان سۈيدۈك يولى ياللۇغى ۋە سىفلىس ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانغانلارنىڭ جەۋھىرى ئىچىدە، كېسەللىك مىقدارى يەنە باشقا شارسىمان باكتېرىيەلىك سۈيدۈك يولى ياللۇغى ۋە سىفلىس ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملانمىغان باشقا ئېلىپ يۈرگۈچىلەردىن كۆرۈنەرلىك ئېشىپ كەتكەن
ئەيدىز زادى قەيەردە ؟
ئىسپىرما سۇيۇقلۇقىدا ئايرىلىپ كېتىۋاتقان بىر قىسىم ئەيدىز ۋىرۇسىنى چىقىرىۋەتكەندە، كۆپ قىسىم ۋىرۇس ئىسپىرماقا چاپلىشىپ تۇرىدۇ، ئىسپىرما بىلەن ئەيدىز ۋىرۇسى سىرتقى قېپى (خروفىراكسىد ۋە كاللەك شېكەر قوبۇللىغۇچىسى دەپ ئاتىلىدۇ) دىكى ئېلېمېنتلار ئۆزئارا تەسىر كۆرسىتىپ، ئىككىسىنى تۈگمىگە ئوخشاش چىڭ چاپلايدۇ
بۇنداق ئىقتىدار ئاستىدا ئىسپىرما ۋىروسنىڭ ۋاستىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن، ۋىروس جىنسىي مۇناسىۋەت جەريانىدا شەكىللەنگەن جىنسىي يولنىڭ ئىچكى تېمى ياكى مەقەت يولى، تۈز ئۈچەي ئىچىدىكى يېنىك سۈرۈلۈپ يارىلىنىدۇ، چۈنكى يەككە يادرو-يۇتۇش ھۈجەيرىسى، دەرەخ سىمان ھۈجەيرىسى، لاڭگېھانىس ھۈجەيرىسى قاتارلىقلارنىڭ يەتكۈزۈش رولىنى س د 4 +ت لىمفا ھۈجەيرىسىگە ئاسان يەتكۈزىدۇ
ئۇنىڭدىن باشقا، ئىسپىرما سۇيۇقلۇقىنىڭ پ ئىچ قىممىتى بالىياتقۇ بوينىنىڭ پ ئىچ قىممىتى بىلەن ئوخشايدۇ، ئۇنىڭ جىنسىي يولنىڭ ئۈستىدىكى شىللىق پەردىدىن ئۆتۈشكە تېخىمۇ چوڭ پۇرسەت بار
بۇنداق ئىقتىدار ئاستىدا ئىسپىرما ۋىروسنىڭ ۋاستىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن، ۋىروس جىنسىي مۇناسىۋەت جەريانىدا شەكىللەنگەن جىنسىي يولنىڭ ئىچكى تېمى ياكى مەقەت يولى، تۈز ئۈچەي ئىچىدىكى يېنىك سۈرۈلۈپ يارىلىنىدۇ، چۈنكى يەككە يادرو-يۇتۇش ھۈجەيرىسى، دەرەخ سىمان ھۈجەيرىسى، لاڭگېھانىس ھۈجەيرىسى قاتارلىقلارنىڭ يەتكۈزۈش رولىنى س د 4 +ت لىمفا ھۈجەيرىسىگە ئاسان يەتكۈزىدۇ
ئۇنىڭدىن باشقا، ئىسپىرما سۇيۇقلۇقىنىڭ پ ئىچ قىممىتى بالىياتقۇ بوينىنىڭ پ ئىچ قىممىتى بىلەن ئوخشايدۇ، ئۇنىڭ جىنسىي يولنىڭ ئۈستىدىكى شىللىق پەردىدىن ئۆتۈشكە تېخىمۇ چوڭ پۇرسەت بار
ئىچگە چىقىرىشنى رەت قىلىشنىڭ پايدىسى بارمۇ؟
ئەرلەر جىنسىي ھەرىكەت جەريانىدا، ئادەتتە بەلگىلىك سۇيۇقلۇق ئاجرىتىپ چىقىرىپ بەلگىلىك سىلىقلاش رولىنى ئوينايدۇ. گەرچە كۆپ ساندىكى ۋىرۇس ئىسپىرماقا چاپلىشىپ قالغان بولسىمۇ ، لېكىن ئىسپىرما جەۋھىرىدە يەنىلا ئەيدىز مەۋجۇت بولۇپ ، يۇقۇملىنىش خاراكتېرىگە ئىگە
ئىچىگە چىقىرىشنى رەت قىلىش ياكى ئىسپىرما نەيچىسى تۈگۈنى بولسا نەزەرىيە جەھەتتە ئەيدىز يۇقۇملىنىش خەۋپىنى تۆۋەنلەتكىلى بولىدۇ، ئەمما ئىسپىرما تەركىبىدىكى ئەيدىز مىقدارى قارشى تەرەپنىڭ كېسەللىك مىقدارىغا باغلىق، ئەگەر قارشى تەرەپنىڭ كېسەللىك مىقدارى بىر قەدەر يۇقىرى بولسا، شىرنىسى بولغان تەقدىردىمۇ يۇقۇملىنىشچانلىقى كۈچلۈك بولىدۇ
دىققەت قىلىشقا ئەرزىيدىغىنى، ئەگەر قارشى تەرەپ داۋالانغان ھەمدە ئالتە ئايدىن ئارتۇق داۋاملاشقان بولسا، قان ئارقىلىق ۋىرۇسىنىڭ مىقدارى تەكشۈرۈپ چىققىلى بولمىغان ئەھۋالدا، ئوخشىمىغان ۋاقىتتا جىنسىي كېسەلگە گىرىپتار بولغاندىلا ئەيدىز يۇقۇملىنىش ئېھتىماللىقى 0 بولىدۇ
ئەيدىز بىلەن ئېلىپ يۈرۈش ئەھۋالى نامەلۇم بولغان ھەمراھلاردا قوغداش تەدبىرى بولمىغان قىلمىشلارنى سىناپ باقماڭ، ئىچىگە چىقارمىسىلايۇقۇملانمايدۇ دەپ قارىماڭ
ئەگەر ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىپ قېلىشىڭىزدىن ئەنسىرىسىڭىز، دوختۇرخانىغا بېرىپ ئەيدىز تەكشۈرۈتۈڭ. ئەگەر ئاشكارىلىنىش ئېھتىماللىقى يۈز بەرسە، دەرھال توسۇش لايىھەسىنى يولغا قويۇش كېرەك
كۆپچىلىكنىڭ ئېنىقسىز ھەمراھلار بىلەن مۇناسىۋەت ئۆتكۈزۈشتىن بۇرۇن چوقۇم تەكشۈرۈشنى ئۇنتۇپ قالماسلىقى، ئىشتا چوقۇم قاپ تاقاش، يول دىگەن مىڭلىغان، بىخەتەرلىك بىرىنجى
ئىچىگە چىقىرىشنى رەت قىلىش ياكى ئىسپىرما نەيچىسى تۈگۈنى بولسا نەزەرىيە جەھەتتە ئەيدىز يۇقۇملىنىش خەۋپىنى تۆۋەنلەتكىلى بولىدۇ، ئەمما ئىسپىرما تەركىبىدىكى ئەيدىز مىقدارى قارشى تەرەپنىڭ كېسەللىك مىقدارىغا باغلىق، ئەگەر قارشى تەرەپنىڭ كېسەللىك مىقدارى بىر قەدەر يۇقىرى بولسا، شىرنىسى بولغان تەقدىردىمۇ يۇقۇملىنىشچانلىقى كۈچلۈك بولىدۇ
دىققەت قىلىشقا ئەرزىيدىغىنى، ئەگەر قارشى تەرەپ داۋالانغان ھەمدە ئالتە ئايدىن ئارتۇق داۋاملاشقان بولسا، قان ئارقىلىق ۋىرۇسىنىڭ مىقدارى تەكشۈرۈپ چىققىلى بولمىغان ئەھۋالدا، ئوخشىمىغان ۋاقىتتا جىنسىي كېسەلگە گىرىپتار بولغاندىلا ئەيدىز يۇقۇملىنىش ئېھتىماللىقى 0 بولىدۇ
ئەيدىز بىلەن ئېلىپ يۈرۈش ئەھۋالى نامەلۇم بولغان ھەمراھلاردا قوغداش تەدبىرى بولمىغان قىلمىشلارنى سىناپ باقماڭ، ئىچىگە چىقارمىسىلايۇقۇملانمايدۇ دەپ قارىماڭ
ئەگەر ئەيدىز ۋىرۇسى بىلەن يۇقۇملىنىپ قېلىشىڭىزدىن ئەنسىرىسىڭىز، دوختۇرخانىغا بېرىپ ئەيدىز تەكشۈرۈتۈڭ. ئەگەر ئاشكارىلىنىش ئېھتىماللىقى يۈز بەرسە، دەرھال توسۇش لايىھەسىنى يولغا قويۇش كېرەك
كۆپچىلىكنىڭ ئېنىقسىز ھەمراھلار بىلەن مۇناسىۋەت ئۆتكۈزۈشتىن بۇرۇن چوقۇم تەكشۈرۈشنى ئۇنتۇپ قالماسلىقى، ئىشتا چوقۇم قاپ تاقاش، يول دىگەن مىڭلىغان، بىخەتەرلىك بىرىنجى
